İyulun 15-i Ümumdünya Gənclərin Bacarıqları Günü kimi qeyd olunur. Bu gün Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyası tərəfindən 2014-cü ilin dekabrında təsis edilib.
15 İyul - Ümumdünya Gənclərin Bacarıqları Gününün qeyd olunmasında əsas məqsəd gənclərin bacarıqlarının inkişaf etdirilməsinə yönəldilən sərmayələrin əhəmiyyəti haqqında məlumatlılıq səviyyəsinin yüksəldilməsindən, işsizlik və tam məşğulluğun təmin olunmaması kimi problemlərin həllindən və gənclərin sosial-iqtisadi şəraitlərinin yaxşılaşdırılmasından ibarətdir. Bu tarix, həmçinin gənclərin davamlı inkişafdakı rolunu önə çəkir, onların peşə hazırlığının və məşğulluğunun təmin olunmasının vacibliyinə diqqəti yönəldir.
Ümumdünya Gənclərin Bacarıqları Günü bu il “Gənclərin süni intellekt və rəqəmsal bacarıqlarla gücləndirilməsi” devizi ilə qeyd edilir. Bu, yalnız bir çağırış deyil, həm də fürsətdir ki, gənclər artıq dəyişikliklərin obyektindən çox, onun fəal iştirakçısına çevriliblər.
Yeni bacarıqlarla gələcəyə doğru
Artıq 10 ildir ki, gənclərin texniki, peşə, rəqəmsal və sosial bacarıqlarının inkişafı məsələsi beynəlxalq səviyyədə təşviq olunur. Çünki getdikcə əmək bazarı dəyişir, texnologiyalar inkişaf edir, yeni peşələr yaranır. Belə bir dönəmdə gənclərin bacarıqlarla “silahlanması” isə əvvəlki vaxtlardan daha vacibdir.
İndi dünyada milyonlarla gənc AI, kodlaşdırma, dizayn, peşə və yumşaq bacarıqlar (liderlik, ünsiyyət, komanda işi) kimi sahələrdə özünü inkişaf etdirir. Onlar əmək bazarının tələblərinə uyğunlaşırlar.
Beynəlxalq Əmək Təşkilatının 2024-cü il üzrə hesabatına əsasən, dünyada gənclər arasında işsizlik azalmaqdadır. Gənclərin məşğulluq səviyyəsi innovativ təhsil proqramları nəticəsində yüksəlir. Rəqəmsal alətlər, onlayn təlim platformaları, süni intellekt və əsaslı öyrənmə sistemləri gənclərin bacarıqlarını daha əlçatan və fərdiləşdirilmiş edir.
Bütün bunlar göstərir ki, gənclər artıq təkcə təlim alan yox, həm də yaradan, liderlik edən və dəyişiklik aparan qüvvəyə çevriliblər.
Bacarıqlı gənclər üçün əlverişli şərait
Azərbaycanda son illər gənclərin inkişafına yönəlmiş, onların peşə, rəqəmsal və sosial bacarıqlarını əhatə edən mütərəqqi bir sistem formalaşdırılıb. Məsələn, Peşə Təhsili üzrə Dövlət Agentliyi ölkədəki 50-dən çox peşə təhsil müəssisəsini müasirləşdirib və minlərlə gəncə müasir texnologiyalarla tədris verilir.
4SI Academy (4-cü Sənaye İnqilabı Akademiyası) çərçivəsində gənclər “AI for Everyone”, “Python for Data Science” və “Cybersecurity” kimi kurslara cəlb olunurlar. Gənclərin Rəqəmsal Bacarıqlarının İnkişafı Proqramı çərçivəsində 2024-cü ildə 5 mindən çox tələbə regional mərkəzlərdə proqramlaşdırma və süni intellekt təlimləri alıb. Sahibkarlıq üzrə gənclər proqramları, “JA Azerbaijan” və “Startap məktəbləri” vasitəsilə yüzlərlə gənc öz biznes ideyasını reallaşdırır.
Bu və digər təşəbbüslər təkcə rəqəmlərlə deyil, həm də həyat dəyişdirən real uğur hekayələri ilə ölçülür.
Gənclər davamlı inkişafa töhfə verirlər
Ölkəmizdə gənclərin bacarıqları davamlı inkişaf məqsədlərinə yönəlik fəaliyyətlərlə uzlaşır. Bu sırada keyfiyyətli təhsil, layiqli iş və iqtisadi artım, eləcə də innovasiya və infrastruktur əsas yer tutur. Belə ki, Azərbaycanda bacarıq əsaslı kurikulumlar vasitəsilə gənclər yalnız məlumat deyil, real bilik və tətbiqi bacarıqlar əldə edirlər. Gənclərin əmək bazarına düzgün keçidi üçün peşə təhsili artıq strateji prioritetdir. Startaplar, innovasiya mərkəzləri və “FabLab” platformaları gəncləri yaradıcı düşünməyə təşviq edir. Orta və ali təhsil müəssisələrində, həmçinin regionlarda təşkil olunan “Gənc mühəndislər forumları”, “Robotex” yarışları və “Startup günləri” gənclərin sosial və texnoloji cəhətdən fəal və təsirli vətəndaşlar kimi yetişdiyini sübut edir.
Bugünkü dünya texnologiya ilə sürətlə dəyişir və bu prosesin əsas aparıcı qüvvəsi bacarıqlı gənclərdir. Azərbaycan gəncləri də prosesin fəal iştirakçılarıdır. Gənclər ölkədə onlar üçün yaradılmış şəraitdən yararlanaraq sadəcə gələcəyə hazırlaşmır, gələcəyi özləri qururlar.