Beləcə, Azərbaycan daha bir beynəlxalq mədəniyyət tədbirini məsuliyyətlə təşkil etdi və uğurla başa çatdırdı. Builki “Muğam aləmi” festivalı Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə elan olunmuş “Heydər Əliyev İli” çərçivəsində ulu öndər Heydər Əliyevin 100 illik yubileyinə təsadüf etdiyinə görə daha əlamətdar idi. Bəli, ölkəmizin mədəniyyət ocaqları altıncı dəfə muğam nuruyla işıqlandırıldı. Yeri gəlmişkən, mən məmnunam ki, bu möhtəşəm layihənin musiqi tədbiri silsiləsinin birincisinin həm açılış, həm də bağlanış mərasimlərində iştirak etmişdim. 

O zaman “Muğam dünyası” Bey­nəlxalq Musiqi Festivalı adlandıran tədbir Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə 18–25 mart 2009-cu il tarixində keçirilmiş­di. Açılışı Beynəlxalq Muğam Mərkəzində, bağlanışı isə martın 25-də Heydər Əliyev Sarayında təşkil olunmuş tədbirlər silsiləsi haqqında danışan Mehriban xanım Əliye­va demişdi ki, biz bu layihənin Azərbay­can brendi kimi qəbul olunması üçün belə festivalları davamlı olaraq təşkil edəcəyik. Artıq zaman sübut edir ki, təkcə dövlət başçımız deyil, digər dövlət rəsmilərimiz də verdiyi vədlərin reallaşdırılmasına nail olur. 

“Azərbaycan brendi” demişkən, xa­tırladım ki, mən Heydər Əliyev Fondu və Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı, Elm və Təhsil Nazirliyinin, Azərbaycan Milli Konservatoriyasının dəstəyi ilə baş tu­tan növbəti festival çərçivəsində keçirilən tədbirlərin əksəriyyəti ilə maraqlandım və yadıma düşən ilk fikir bu oldu ki, Azərbay­can “Bakı prosesi” və “Mədəniyyətlərarası dialoqlar” silsiləsi kimi bu festivala da uzu­nömürlülük bəxş edə bildi. 

Qeyd edək ki, “Bakı prosesi” də əvvəl­cə mədəni əməkdaşlıq məzmunu daşıyır­dı. Ancaq cənab Prezident İlham Əliyev həmin tədbirin tam siyasiləşdirilməsinə nail olmuş və nəticədə, Azərbaycanın dostları çoxalmış, beynəlxalq aləmdəki nüfuzumuz artmışdır. Söhbət ondan gedir ki, 2008-ci ilin 2–3 dekabr tarixlərində təş­kil olunan Avropa Şurasına üzv dövlətlərin mədəniyyət nazirlərinin konfransına Azər­baycanın təşəbbüsü ilə ilk dəfə olaraq 10 islam ölkəsinin nazirləri də dəvət edilmiş­di. İslam dövlətlərinin iştirakı ilə mədəniy­yət nazirlərinin konfransı yeni bir formata transformasiya olunmuş, Avropa və ona qonşu regionlardan 48 ölkənin, 8 bey­nəlxalq təşkilatın və bir sıra beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatlarının yüksək sə­viyyəli nümayəndələrinin iştirak etdiyi bu konfransda “Mədəniyyətlərarası dialoqu­nun təşviqinə dair “Bakı Bəyannaməsi” qəbul edilmişdi.

“Bakı Bəyannaməsi” ilə sivilizasiya­lar arasında dialoqun inkişafını nəzərdə tutan “Bakı prosesi”nin və bu prosesin inkişafına hədəflənmiş “Sənətçilər dialoq naminə” layihəsinin əsası qoyulmuşdu. Bundan başqa, “Bakı prosesi”nin davam­lılığını təmin etmək məqsədilə 2009-cu il 13–15 oktyabr tarixində Bakıda keçirilmiş İslam ölkələrinin mədəniyyət nazirlərinin VI Konfransında Azərbaycanın təşəbbüsü ilə 10-dan çox Avropa dövləti də iştirak et­mişdi. Həmin tədbirdə iştirak edən Avropa Şurasına üzv dövlətlər ilə İslam Konfransı Təşkilatına üzv ölkələr arasında mədəniy­yətlərarası dialoqa dair birgə kommuni­ke qəbul edilmişdi. 2010-cu il sentyabrın 23-də isə BMT-nin Baş Assambleyasının 65-ci sessiyasında Azərbaycan Respub­likasının Prezidenti tərəfindən Bakıda Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunun keçiriləcəyi elan edilmişdi.

Yəni, Azərbaycanda keçirilən mədə­niyyət tədbirləri də birbaşa olaraq ölkəmi­zin xarici siyasətinə və son nəticədə milli dövlətçiliyimizin maraqlarına xidmət edir. Builki festivalda Azərbaycan musiqiçiləri ilə yanaşı, Türkiyə, Özbəkistan, Tacikis­tan, İsrail, Əfqanıstan, İran, İraq, Yunanıs­tan, Böyük Britaniya, Mali, Hindistan, İor­daniya və Misirdən gəlmiş musiqiçilər də iştirak edirdilər. Yəni əvvəlkilərə nisbətən bu festivalın coğrafiyası daha böyük idi. Çevrənin genişlənməsi isə təbii ki, tədbirin beynəlxalq əhəmiyyətini də artırır. 

Onu da əlavə edək ki, builki festival çər­çivəsində keçirilən müsabiqənin münsiflər heyəti də müxtəlif ölkələri təmsil edirdilər və beynəlxalq aləmdə böyük nüfuz sahi­bi olan görkəmli sənətkarlardan ibarət idi. Heydər Əliyev Mərkəzində keçirilən yekun konsertdən əvvəl jurnalistlərə müsahibə verən festival iştirakçısı Vasımatı Qabrina­ti demişdi ki, 2009-cu ildə keçirilən birinci Beynəlxalq Muğam Festivalından sonra iştirak etdiyim ən yaxşı festivaldır: “10-dan çox ölkədən musiqiçiləri bir arada görmək çox xoşdur. Biz bu festivaldan zövq aldıq”.

Yada salmaq istədiyimiz əsas məqam­lardan biri də festival çərçivəsində keçi­rilmiş beynəlxalq muğam müsabiqəsinin xanəndə və instrumental ifaçılıq kateqori­yaları üzrə münsiflər heyətinin sədri, Milli Konservatoriyanın rektoru Xalq artisti Si­yavuş Kəriminin dedikləridir. Professor xatırlatdı ki, “Muğam aləmi” Beynəlxalq Musiqi Festivalı ilk gündən etibarən Azərbaycan Respublikasının Birinci vit­se-prezidenti, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban Əliyevanın dəstəyi və himayəsi altında keçirilir: “Bu festival regionların ənənəvi musiqi mədəniyyət­lərinin bir çox görkəmli nümayəndələrini, eyni zamanda gənc musiqiçi, bəstəkar, tədqiqatçı, təbliğatçı və həvəskarlarını bir araya toplayıb bölgələrdəki mövcud vəziyyətin və orada formalaşmaqda olan ənənələrin nümayiş olunduğu beynəlxalq layihəyə çevrilib. Festival müxtəlif ənənəvi və yeni musiqi janr və üslublu əsərlərdən ibarət silsilə konsertlər, beynəlxalq elmi simpozium və ənənəvi musiqi ifaçılarının müsabiqəsindən ibarətdir”. 

Xatırladaq ki, müsabiqədə Azərbay­canla yanaşı, İran, İsrail, Özbəkistan və Türkiyədən ümumilikdə 22 ifaçı iştirak edib. Birinci yer uğrunda instrumental ifaçılıq kateqoriyası üzrə 12, xanəndəlik kateqoriyası üzrə isə 10 ifaçı mübarizə aparıb. Müsabiqədə ölkəmizi instrumen­tal ifaçılıq kateqoriyası üzrə 5, xanəndəlik kateqoriyası üzrə isə 4 ifaçı təmsil edib. Müsabiqənin qaliblərinin adına baxanda da göz önündə ilk olaraq türk coğrafiyası canlanır. Məsələn, Mohiçehra Şahmuro­tova (Özbəkistan), Mirəli Sarızadə (Azər­baycan), Dostmurod Negmurodov (Özbə­kistan), Shoxijohan Yoriev (Özbəkistan, rübab) və s. 

Yeri gəlmişkən, bu festival Azərbayca­nın mədəniyyət mərkəzlərinin imkanlarının təbliği baxımından da əhəmiyyətli oldu. Məsələn, Beynəlxalq Muğam Mərkəzi, Milli Konservatoriya və Daş Salnamə Mu­zeyi, sözün həqiqi mənasında, beynəlxalq tədbirlərin keçirilməsi üçün ən yaxşı mə­kanlar idi. Festivalın sonuncu tədbirinin məkanı olan Heydər Əliyev Mərkəzi isə özünün maddi-texniki bazasına və digər imkanlarına görə əksər ölkələrin musiqi­çiləri üçün əlçatmaz səviyyədədir. Burada müasir dünyanın ən mötəbər beynəlxalq tədbirləri keçirilir. 

Sonda bir daha xatırladaq ki, Mehriban Əliyevanın rəhbərlik etdiyi Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə 2009-cu ildən milli muğam müsabiqələri və beynəlxalq muğam festivalları təşkil olunur. Ekspert­lərin fikrincə, bu layihələr milli sərvətimiz olan muğamı dünya mədəniyyəti müstəvi­sində bir daha nümayiş etdirmək və yaşat­maq məqsədi daşıyır. 

İttifaq MİRZƏBƏYLİ, “Xalq qəzeti”