Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin Türkiyədə yerləşən STAR Neft Emalı Zavodu xam neftin emalını və neft-kimya sənayesinin inteqrasiyasını təmin edir. Dünyanın ən rəqəmsal neft emalı müəssisəsində hazırda ən yeni texnologiyalar əsasında dizel, nafta, reaktiv yanacaq, qarışıq ksilol, neft koksu və mayeləşdirilmiş neft qazı kimi məhsullar istehsal edilir. Türkiyə iqtisadiyyatının real sektorunda ən böyük investisiya hesabına ərsəyə gətirilən müəssisənin istehsal göstəriciləri getdikcə yaxşılaşır.
Türkiyənin Enerji Bazarlarını Tənzimləmə İdarəsinin məlumatına görə, 2025-ci ilin iyun ayında STAR NEZ 891 min 976 ton xam neft idxal edib. Bu isə əvvəlki ilin eyni ayı ilə müqayisədə 29 min 623 ton və ya 3,4 faiz artım deməkdir. Bununla yanaşı, hesabat ayında zavodda təqribən 28 min 529 ton mayeləşdirilmiş neft qazı istehsal olunub. Bu da ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 20 min 247 ton və ya 3,4 dəfə çoxdur.
Cari ilin yanvar-iyun aylarında zavodda 3 milyon 345 min 694 tondan çox dizel yanacağı istehsal edilib. Bu da ötən ilin eyni dövrünə nisbətən 217 min 984 ton və ya 6,97 faiz çoxdur. Hesabat dövründə müəssisədə reaktiv mühərriklər üçün kerosin yanacağı (aviayanacaq) istehsalı 838 min 224 tona çatıb. Bu göstərici isə 2024-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 296 min 936 ton və ya 54,8 faiz artıqdır.
İyun ayında zavodda 58 min 583 ton neft koksu istehsal edilib. Bu da illik müqayisədə 8 min 102 ton və ya 12,1 faiz artım deməkdir. Müqayisə üçün qeyd edək ki, 2024-cü ilin iyun ayında burada neft koksunun istehsalı 66 min 685 ton təşkil edib.
Qeyd edək ki, STAR NEZ 2018-ci il oktyabrın 19-da istifadəyə verilib. Həmin ilin sentyabr ayından etibarən zavod tam gücü ilə işləməyə başlayıb. Müəssisənin emal gücü ötən il 10 milyon ton həcmində müəyyənləşdirilsə də, sonradan istehsal prosesinin genişləndirilməsi ilə əlaqədar bu həcm 13 milyon tona çatdırılıb.
STAR NEZ 2023-cü ildə Türkiyənin emal olunmuş neft məhsullarına ehtiyacının, təxminən, 18 faizini ödəyib. Zavodun illik nafta istehsalı isə, demək olar ki, Petkim neft-kimya kompleksinin xammal tələbatını tam şəkildə qarşılayır. Hazırda müəssisədə “Urals”, “Azeri Light” və “Kərkük” neft növlərini emal etmək mümkündür.
